WEERSPREUKEN  - HEMELLICHAMEN EN HET WEER

 

René Drijvers (+ 2009) was een bekend lid van de Geschied- en Heemkundige kring van Groot-Lummen. Hij had belangstelling voor veel onderwerpen. Niet alleen geschiedkundige  maar ook volkse onderwerpen.

Zo was hij een verzamelaar van duizenden weerspreuken. In het tijdschrift “Heem Info Lummen” publiceerde René onder de titel “Medard is weer daar” een ontelbare reeks deze rijmelaars. Wij nemen er hier enkele van over.

 

-       De avond rood en de morgen grauw,

geeft in de dag de schoonste hemel blauw.

 

    Men mag schoon weer verwachten als:

-       de zon achter de wolken opkomt en slechts iets later te voorschijn komt (goed weer die dag).

Mooi weer mag ook verwacht worden als de zon zonder wolken in het westen ondergaat.

 

De zon is nog de kwaadste niet, want:

-       Geen zaterdag zo kwaad

of de zon schijnt vroeg of laat.

   

-       Schijnt de zon op Nieuwjaar,

geeft het een goed appeljaar.

 

Maar de zon kan ook een teken zijn van slecht weer en in ons regenlandje zijn daarover natuurlijk veel meer spreuken in omloop.

De zon kondigt slecht weer aan, als:

 

-       bij zonsondergang de wolken rood zien zal het ’s anderendaags regenen want een scherp morgenrood is een voorteken van regen.

-       Morgenrood,

water in de sloot.

 

Of – ’s Avonds zonnetje rood,

       ’s morgens water in de sloot.

Hier krijgt men weer eens tegenspraak:

 

-       Goed weer komt na avondrood,

Maar morgenrood brengt wind en nood.

-       Avondrood, mooi weer aan boord,

Morgenrood, water in de sloot.

 

Het opstaan en ondergaan van de zon kan ook andere weersvormen voorspellen:

 

-       Vertoont de morgenzon een bleke kleur dan is hagel op komst.

-       Stormachtig weer mag verwacht worden als de zon in witte glans ondergaat (meer wit dan geel).

-       De zon op sporen,

daar is noordenwind mee geboren.

 

Zelfs de oude Grieken hadden reeds een weerspreuk over de zon als windvoorspeller:

 

-       Een vuurrode opgaande, zon zelfs als zij niet schittert, is een teken van wind.

-       Gaat de zon in een nest,

Morgen wind van west.

 

We kunnen dit samenvatten: als de zon blinkt, strepen trekt, steekt of bleek ziet, dan komt er regen of onguur weer.

 

Het weer is onbestendig en onvoorspelbaar:

De morgen weet niet wat de avond brengt.

Geen dag zo schoon of men ziet wel een wolkje.

 

Maar heb goede moed, want:

Een droeve morgen, een blijde dag!